दक्षिण सुडानमा १६ लाख बालबालिका भोकमरीको जोखिममा

काठमाण्डौंः दक्षिण सुडानमा आगामी वर्ष पाँच वर्षमुनिका १६ लाखभन्दा बढी बालबालिका कुपोषणको सिकार हुने जोखिम रहेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय विश्व खाद्य कार्यक्रमले सोमबार जनाएको छ । सन् २०११ मा सुडानबाट स्वतन्त्र भएयता विश्वको सबैभन्दा नयाँ राष्ट्रले घातक द्वन्द्व, प्राकृतिक विपत्ति, आर्थिक बेचैनी र निरन्तर राजनीतिक कलहको सामना गर्दै आएको छ ।

देशका केही भागमा बर्सेनि बाढी आउने क्रम बढ्दै जाँदा जलमग्न क्षेत्रका बासिन्दाले खाना पाउनसमेत समस्या भोग्नुपरेको छ भने उनीहरू रोगको महामारीसँग पनि जुधिरहेका छन् । “सन् २०२४ मा पाँच वर्षमुनिका १६ लाखभन्दा बढी बालबालिका कुपोषणबाट पीडित हुने अनुमान गरिएको छ,” डब्लुएफपीले भनेको छ ।

गत बर्ष बाढीले जमिनको ठूलो भाग डुबाएको रुबकोना काउन्टीमा करिब सबै मानिसलाई २०२१ देखि साना टापुहरूमा बस्न बाध्य बनाएको छ, अप्रिलदेखि खाद्य असुरक्षाको त्रास १२० प्रतिशतभन्दा बढीले बढेको छ । देशको उत्तरी भागमा पर्ने काउन्टीले सन् २०२४ को अप्रिलसम्ममा भोकमरीको भयावह अवस्थाको सामना गर्नुपर्ने अनुमान गरिएको छ ।

“जलवायु सङ्कटको प्रत्यक्ष प्रभावमा बाँच्नुको यो वास्तविकता हो,” जुबामा डब्ल्यूएफपीकी कन्ट्री डाइरेक्टर मेरी एलेन म्याकग्रोर्टीले भने । उनले भने, “हामी कुपोषणमा अत्यन्त चिन्ताजनक वृद्धि देखिरहेका छौं जुन अत्यधिक भीडभाड र जलमग्न अवस्थामा बाँच्नुको प्रत्यक्ष परिणाम हो ।”

“पानीबाट सर्ने रोगहरूको फैलावटले कुपोषणको रोकथाम र उपचारमा मानवीय निकायहरूले गर्ने कुनै पनि कामलाई उजागर गर्दछ र यसबाट साना बच्चाहरूलाई सबैभन्दा बढी असर परिरहेको छ,” उनले बताए । सुडानको क्रूर युद्धबाट भागेर भागेका लाखौं दक्षिण सुडानी शरणार्थीहरू स्वदेश फर्केपछि यो सङ्कट झनै जटिल बनेको छ र डब्लुएफपीले गत महिना परिवारहरूले ‘भोकमरीको आपतकालीन अवस्था’ को सामना गरिरहेको चेतावनी दिएको थियो ।

सुडानमा गत अप्रिलको मध्यमा सुरु भएको द्वन्द्वका कारण अहिलेसम्म १० हजारभन्दा बढीले ज्यान गुमाइसकेका सशस्त्र द्वन्द्व स्थान तथा घटना तथ्याङ्क कार्यक्रमको अनुमान छ । धेरै युद्धविरामहरू हिंसा रोक्न असफल भएका छन् जसले व्यापक क्षेत्रमा मानवीय सङ्कटको भय बढाएको छ ।

विश्वको सबैभन्दा गरिब राष्ट्रमध्येको एक दक्षिण सुडानले आफ्नो आधा जीवन युद्धमा बिताएको छ र आज सत्ता साझेदारी गर्ने प्रतिद्वन्द्वी नेताहरूबीच पाँच वर्ष चलेको गृहयुद्धमा करिब तीन लाख ८० हजार व्यक्तिको मृत्यु भएको छ ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घले दक्षिण सुडानको नेतृत्वले रक्तपात मच्चाउन, राजनीतिक स्वतन्त्रतामाथि अंकुश लगाउन र सार्वजनिक सम्पत्ती दोहनमा भूमिका खेलेको भन्दै पटक–पटक आलोचना गर्दै आएको छ ।
दक्षिण सुडानसँग तेलको ठूलो भण्डार छ तर यो ‘गम्भीर मानवीय सङ्कट’ मा रहेको विश्व बैंकले जनाएको छ । यहाँ सन् २०२३ मा करिब ९४ लाख मानिस अर्थात् ७६ प्रतिशत जनसङ्ख्यालाई मानवीय सहायताको आवश्यकता हुने अनुमान गरिएको छ । एएफपी