नेपाली राष्ट्रिय महिला फुटबल टोली १ सयौं खेल्दै

काठमाडौं : नेपालको राष्ट्रिय महिला फुटबल टोली एक १ सयौं अन्तर्राष्ट्रिय खेलको कोशेढुङ्गाबाट एक खेल टाढा छ । त्यो एक खेल आइतबार साँझ एसियन कपको छनोटअन्तर्गत लाओसविरुद्धको खेलपछि पूरा हुनेछ ।

ऐतिहासिक १ सय खेलनजिक रहेको नेपाली महिला फुटबल टोलीले लामो र संघर्षपूर्ण यात्रालाई पूर्णता दिन ३९ वर्ष यानि ४ दशक लगायो । कडा संघर्ष र अविरल परिश्रमपछि नेपाली महिला फुटबलले अहिले इतिहासका नयाँ पाना लेख्ने तयारी गरिरहेको छ ।

इतिहास पल्टाउने हो भने नेपाली महिला फुटबलको सुरुआत वि.सं २०३० को दशकमा भएको हो । पुरुष फुटबलको प्रभुत्वका कारण महिलाहरूसँग यो खेल खेल्नका लागि थुप्रै चुनौतीहरू थिए । तर, महिलाहरूले आफ्नो चाहनामा दृढ रहँदै फुटबलमा आफ्नो स्थान बनाउन थाले ।

स्थानीय स्तरमा केही प्रतियोगिताहरूको आयोजना हुँदा महिलाहरूको खेलप्रतिको रुचि र लगाव बलियो हुँदै गयो । २०४० सालमा राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्ले महिला फुटबलको प्रोत्साहन गर्न शुरू ग¥यो र २०४० को दोस्रो बृहत् राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगितामा फुटबललाई समावेश गर्दै यसको उत्साहलाई थप्ने कामको थालनी भयो ।२०४३ सालमा नेपाली महिला टोलीले पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेलेको थियो । रमा सिंहको नेतृत्वमा एसियन कपको मैदानमा उत्रेपछि नेपालले हङकङसँगको पहिलो खेलमा १–० को हार सामना गरेको थियो ।

यद्यपि, यो हार नेपालका लागि नयाँ यात्रा र नयाँ सम्भावनाहरूको शुरुआत थियो । त्यसपछिका वर्षहरूमा अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल गतिविधिहरू केही समयको लागि थामिएका थिए । तर, घरेलु स्तरमा महिलाहरूको फुटबल प्रतिको लगाव कदापि घटेन ।

सन् १९९९ मा नेपालले पुनः एसियन कपमा सहभागिता जनायो र यसपटक इतिहास रच्यो । पेमा डोमा लामाले उज्ज्वेकिस्तानसँगको खेलमा नेपालका लागि पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय गोल गर्दै इतिहासको पाना पल्टाइन् ।

यसका केही वर्षपछि सशस्त्र प्रहरी एपीएफले महिला फुटबल टोलीलाई प्रायोजन गर्दै नियमित प्रशिक्षण र व्यावसायिक अवसरहरूको सिर्जना ग¥यो । यसले महिला फुटबलको स्तरमा महत्वपूर्ण सुधार ल्यायो र एक नयाँ अध्यायको शुरुआत ग¥यो ।

सन २०१० पछि महिला फुटबलले नयाँ उँचाइहरू छुन थाल्यो । साग र साफ प्रतियोगितामा नेपालले राम्रो प्रदर्शन गर्दै फाइनलसम्म पुगे पनि उपाधिलाई भने चुम्न सकेन । २०१० पछि नेपाली महिला फुटबलले १५ वर्षमा १२ वटा फाइनल खेलिसकेको छ र सबैमा उपविजेता बनेको छ ।

वर्तमानमा, नेपाली महिला फुटबलका खेलाडीहरू युरोपका विभिन्न शीर्ष क्लबहरूमा खेल्न थालेका छन् । सावित्रा भण्डारी फ्रान्सको प्रमुख क्लबमा, एन्जिला तुम्बाप्पो सुब्बा ग्रीसको क्लबमा र रेखा पौडेल यूएईमा खेल्दैछन् । यसले नेपाली महिला फुटबलको अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा भएका सुधारहरूको प्रमाण प्रस्तुत गर्दछ ।

तर, फुटबलका जानकारहरूले आगामी चुनौतीहरूको बारेमा पनि चेतावनी दिएका छन् । चार दशकको यो यात्रा सफल भए पनि अन्तर्राष्ट्रिय उपाधि अझै हात परेको छैन । यसको निराकरण गर्ने हो भने घरेलु फुटबलको मजबुती र महिला लिगको प्रभावकारिता अझै राम्रो बनाउनु पर्नेछ ।

आगामी एसियन कपको छनोट खेलमा नेपालले उच्च स्तरको प्रतिस्पर्धा सामना गर्नुपर्नेछ र यही चुनौतीले महिला टोलीलाई अझ मजबुत बनाउन सक्छ । आइतबार हुने १००औं खेल केवल एक उपलब्धिमात्र होइन, नेपालको फुटबल इतिहासको एक नयाँ अध्यायको शुरुआत हुनेछ ।

१००औं म्याच खेल्दै नेपाली महिला फुटबलले नयाँ ऐतिहासिक मोडमा प्रवेश गर्नेछ, जसले भविष्यका लागि अझ ठूलो सम्भावनाहरूको ढोका खोल्नेछ ।