युक्रेनलाई सहयोग गरिरहे अमेरिकाको स्याटेलाइट नष्ट गरिदिने रुसको धम्की

काठमाडौंः विगत केही महिनादेखि चलिरहेको रुस र युक्रेनबीचको युद्धमा हस्तक्षेप गर्दा अमेरिकाले ठूलो घाटा बेहोर्नुपर्ने हुनसक्छ। रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले अमेरिका र यसका सहयोगीहरूले “खतरनाक र हिंसात्मक” खेलमा अन्य देशहरूमा आफ्ना सर्तहरू थोपेको आरोप लगाएका छन्।

योसँगै अमेरिकाले युक्रेनलाई यो युद्धमा सहयोग गरिरहने हो भने उसको व्यावसायिक र निजी कम्पनीका स्याटेलाइट (भूउपग्रह)लाई निशाना बनाउन सक्ने चेतावनी दिएको छ।

रुसको विदेश मन्त्रालयका उपनिर्देशक कोन्स्टान्टिन भोरोन्टसोभले संयुक्त राज्य अमेरिका र उसका सहयोगीहरूले पश्चिमी प्रभुत्व बढाउन अन्तरिक्ष प्रयोग गर्न खोजिरहेको संयुक्त राष्ट्र संघलाई भनेका छन्। यदि अमेरिकाले यस्तै गरिरह्यो भने रुसले अमेरिकाको भूउपग्रह नष्ट गर्न सक्ने उनले बताएको स्पेस न्यूजले रिपोर्ट गरेको छ।

उनले चेतावनी दिए, “अर्ध-नागरिक पूर्वाधारको रूपमा व्यावसायिक प्रणालीहरू बदलाको लागि वैध लक्ष्य हुन सक्छन्।”

रुसले सन् १९५७ मा आफ्नो पहिलो भूउपग्रह स्पुतनिक १ अन्तरिक्षमा पठाएको थियो । त्यसको दुई वर्षपछि रुसले पहिलो मानिसलाई अन्तरिक्षको बाहिरी भागमा पुर्याएको थियो । गत वर्ष रसियाले आफ्नो एउटा स्याटेलाइटलाई नष्ट गर्न एन्टी-स्याटेलाइट मिसाइल प्रहार गरेको थियो।

अमेरिकालाई दिएको चेतावनीमा रुसी विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता मारिया जाखारोभाले सन् १९६२ मा रुस र अमेरिकाले आणविक टकरावबाट बच्ने निर्णय गर्दा अमेरिकाले सन् १९६२ मा क्युबाली क्षेप्यास्त्र सङ्कटका बेला अपनाएको दृष्टिकोणलाई समर्थन गर्नुपर्ने बताइन्। उनले युक्रेनलाई निरन्तर अमेरिकी सहयोगले दुई ठूला आणविक शक्ति राष्ट्रहरूबीच प्रत्यक्ष सैन्य टकराव निम्त्याउन सक्ने र गम्भीर नतिजाहरू निम्त्याउन सक्ने बताइन।

हालैका महिनाहरूमा रूसले स्पेसएक्सको इन्टरनेट स्याटेलाइट नेटवर्क स्टारलिंकमाथि आफ्नो आक्रोस व्यक्त गरेको छ, जसले युक्रेनी सेनाको लागि सञ्चार जीवन रेखाको रूपमा सेवा गरेको छ। यसैबीच, अमेरिकी रक्षा र खुफिया एजेन्सीहरू द्वन्द्वको निगरानी गर्न व्यावसायिक इमेजिङ भूउपग्रहहरूमा बढ्दो भर परेका छन्।

पेन्टागनले व्यावसायिक अन्तरिक्ष सेवाहरूको प्रयोग बढाउने योजना बनाएको र सशस्त्र द्वन्द्वको समयमा उनीहरूको अन्तरिक्ष यान क्षतिग्रस्त भएमा कम्पनीहरूलाई कसरी क्षतिपूर्ति दिन सकिन्छ भनेर विचार गरिरहेको बेलामा रूसबाट आक्रामक बयानबाजी आएको छ।

यसैबीचमा यस महिनाको सुरुमा रसियाले एउटा सानो सैन्य भूउपग्रह प्रक्षेपण गरेको थियो। यो ‘रहस्यमय’ भूउपग्रहको उद्देश्य के हो, यसबारेमा जानकारी प्राप्त भएको छैन। रुसले यो महिना कम्तिमा तीनओटा कक्षीय मिशन अन्तरिक्षमा पठाएको छ।

रुसका यी प्रयास युक्रेन युद्धमा प्रभुत्व बढाउनका लागि हुनसक्छन्। युक्रेनमा आक्रमण गरेको भन्दै धेरै देशले रुसमाथि कडा प्रतिबन्ध लगाएका छन्। जसका कारण धेरै अन्तर्राष्ट्रिय कम्पनीहरुले रुसमा आफ्नो व्यापार बन्द गरेका छन्। यसमा टेक कम्पनीदेखि ठूला अटोमोबाइल कम्पनीहरूसम्म पर्छन्।

अर्को तर्फ ह्वाइट हाउसले रुसको भनाइमा प्रतिक्रिया दिएको छ र व्यावसायिक भूउपग्रहहरू वैध लक्ष्यहरू भएमा अमेरिकी प्रतिक्रियाले त्यस्ता आक्रमणहरू पछ्याउने बताएको स्पेस डटकमले उल्लेख गरेको छ।

राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्का प्रवक्ता जोन किर्बीसँग बिहीबार (अक्टोबर २७) मा भएको पत्रकार सम्मेलनमा ह्वाइट हाउसका प्रेस सेक्रेटरी करिन जीन-पियरेले पत्रकारहरूलाई भने,”अमेरिकी पूर्वाधारमा हुने कुनै पनि आक्रमणलाई एक समयमा र हाम्रो छनौटको तरिकामा जवाफ दिइनेछ…।” एजेन्सी